Þýli

Á Hafíssetrinu í Hillebrandtshúsi, elsta timburhúsi landsins á Blönduósi er þessari köldu spurningu kastað fram.

Talið er að Ísland hafi heitað Þýli í a.m.k. 1200 ár. Ættum við að skipta og taka upp gamla nafnið? Hugsið málið!

Hvað ætli markaðsmenn segi um nafnabítti. Eftir tvöhundruð ár verður Ísland íslaust og ber þá ekki nafn með rentu.

Mér fannst þetta athyglisverð vitneskja um gamla nafnið á landinu okkar sem ég fékk á Hafíssetrinu í gær. Hins vegar finnst mér nafnið Þýli vera frekar óþjált og líta illa út á prenti. En það yrði borið fram eins og Thule. En þetta er svipuð pæling og cuil.com menn eru að framkvæma, vera kúl.

Nafnið Þýli er komið af gríska orðinu þýle. Gríski sæfarinn Pyþeas ritaði um ferðir sínar á fjórðu öld fyrir Krist og minnist þar meðal annars á þessa norðlægu eyju, Þýli. Segir hann ís ekki fjarri landinu í norðri, bjart nánast allan sólarhringinn um hásumar og sé þangað sex daga sigling frá Bretlandi.

Á frólega vefnum ferlir.is er þessi frásögn af nafninu Þýli.

"En laust eftir aldamótin 700, þegar norrænir víkingar, er þá og síðar vóru yfirleitt nefndir "danir", tóku að herja og ræna vestur á bóginn frá aðalbækistöð sinni á meginlandinu er enn heitir Normandí í Frakklandi, var höfuðbækistöðin flutt norður til þess óbyggða eylands, er nú heitir Ísland, en þá hét Þúla eða Þýli = Sóley, (síðar Thule eftir að þ-ið hvarf úr engilsaxnesku stafrófi), "

Að lokum má leika sér með nokkrar línur. 
  "Ég ætla heim til Þýlis!",
  "Hæstu vextir í heimi á Þýli",
  "Þýlenska kvótakerfið.

Þýli ögrum skorið

Þýli ögrum skorið,
eg vil nefna þig
sem á brjóstum borið
og blessað hefur yfir mig
fyrir skikkun skaparans.
Vertu blessað, blessi þig
blessað nafnið hans.

    Eggert Ólafsson  1726-1768 

Á sjóstöng með Húna II

Húni II er sögufrægt skip. Sérstaklega er það frægt á Hornafirði. Það bar nöfnin Haukafell SF 111 og Sigurður Lárusson SF. Skipið er 132 tonna eikarbátur, smíðaður í  skipasmíðastöð KEA á Akureyri árið 1963. Iðnaðarsafnið á Akureyri hefur bátinn til umráða og Hollvinir Húna II sjá um reksturinn. Þeir bjóða upp á siglingar á Pollinum á Akureyri í sumar. Ég fór í kvöldsiglingu með krökkunum mínum, Særúnu og Ara síðasta sunnudagskvöld og áttum saman eftirminnilegt kvöld við að kanna lífríki sjávar og upplifa land og haf.

Lagt var í kvöldsiglinguna frá Torfunefsbryggju kl. 20.00 en bryggjan er staðsett í hjarta Akureyrar. Siglt var inn fjörðinn og síðan beygt á bakborða og haldið út Eyjafjörðinn. Það var smávægileg gjóla og skýjað. Þegar komið var nálægt Svalbarðseyri var kúplað frá og fólki boðið að veiða á sjóstöng. Það var mikill spenningur, sérstaklega hjá ungu kynslóðinni og hjálplegir skipverjar aðstoðuðu fúslega landkröbbana.  Sex sjóstangir voru á síðunni bakborðsmeginn. Eftir að allar sökkur voru komnar í botn, hófst veiðin. Stangirnar voru togaðar upp og sigu niður til skiptis. Loks kom fyrsti fiskurinn, það var lítil ýsa. Fylgdi fyrsta fisknum sú kvöð að kyssa þurfti skipstjórann. Kannaðist enginn við að hafa veitt ýsuna!

Ýsan var verkuð og flökuð. Fannst ungviðinu merkilegt að sjá hjartað slá löngu eftir að það var fjarlægt úr fiskinum og lá einmanna á aðgerðarborðinu. Síðan var maginn skoðaður og kom í ljós að hann var tómur, þess vegna beit hún á hjá okkur. Loks fengu krakkarnir að henda lifrinni og innyflum í hafið og fylgdust þau með er fýllinn barðist um fenginn.

Særún var við veiðar og skyndilega flæktist færi hennar við færi næsta veiðimanns. Þau drógu bæði upp og eftir smá stund birtist vænn ufsi. Hann hafði greinilega farið í ferð með öngulinn í munninum. Særúnu leist ekkert á aflann og forðaði sér og tóku áhafnarmeðlimir við að landa aflanum og greiða úr flækjunni. Þá var komin upp skemmtileg staða um borð, það var slegið upp grillveislu.

Ufsinn var flakaður og flökin krydduð og sett á grillið. Við héldum áfram að veiða. Ég fékk eina stöng og eftir nokkur húkk, fann ég að eitthvað hafði breyst. Ég dróg inn 15 faðma línuna og á króknum var agnarsmá lýsa. Við skiluðum henni aftur í hendur Ægis. Skömmu síðar kallaði skipstjórinn að veiðum væri lokið, draga ætti inn allar línurnar. Hófst þá ufsaveislan mikla. Bragðaðist fiskrétturinn mjög vel og var ufsin mun betri en ég átti von á, einnig liturinn, en hann var ljós og leit fiskurinn vel út. 

Mikil umræða hefur verið um sjóstangarveiði á Vestfjörðum en ferðaþjónustuaðilar þar hafa funið nýja gullæð. Hins vegar er úrkynjað kvótakerfi Þrándur í götu.  En vorum við að brjóta landslög?

 Ufsagrillveisla í hvalaskoðunarskipinu Húna II. Brúin glæsileg á skipinu.

„Samkvæmt 6. gr. laga nr. 116/2006, um stjórn fiskveiða, er heimilt án sérstaks leyfis að stunda í tómstundum fiskveiðar með handfærum án sjálfvirknibúnaðar. Afla, sem fæst við slíkar veiðar, er einungis heimilt að hafa til eigin neyslu og er óheimilt að selja hann eða fénýta á annan hátt.“

Nei,við veiddum og átum! Því brutum við ekkert af okkur.

Á heimstíminu út af Oddeyrartanga sáum við tvo kayaka. Það skrítna var að aðeins einn haus sást. Er við komum nær, sáum við að maður var á floti við hlið kayaksins. Hann komst ekki um borð. Áhöfnin á Húna II sigldi að ræðurunum og setti út stiga á stjórnborðssíðuna og syndi ræðarinn að honum og komst án vandræða um borð. Við höfðum bjargað manni úr greipum Ægis. Eflaust hefði hann getað komist að landi og klifrað upp sjóvarnargarð en um hundrað metrar voru að landi. En hann var alla vegana í öruggum höndum hjá frábærum skipverjum á Húna II.

Búið að bjarga öðrum ræðaranum í Húna II. Hann komst ekki aftur um borð eftir að hafa hvolft kayaknum vegna öldugangs. Var hann orðinn nokkuð kaldur en varð ekki meint af.

Síðar um kvöldið var farið út Vaðlaheiði og horft á flugeldasýningu er hátíðinni Ein með öllu var slitið og hlustað á Árna Johnsen og þrettán þúsund þjóðhátíðargesti í Vestmannaeyjum syngja brekkusöng í útvarpinu. Þetta var eftirminnilegt kvöld.

Meira af Oki

Ég frétti af öðru Oki í Borgarfirði. Það var í suðurátt frá sumarbústað er ég dvaldi í alla síðustu viku. Okið er undir Skessuhorni í Skarðsheiðinágrenni og minna litir í fjallinu á Móskarðshnjúka. Það er ávallt birta sem kemur frá staðnum. Ég ákvað að safna Okinu við Skarðsheiði í stækkandi fjallasafn mitt.

Í árbók FÍ 1954 er fjallinu svona lýst. "Í krikanum fyrir innan Skessuhorn í Skarðsheiði er Mófell. Uppi á Mófelli er Ok, líparíthnjúkur, 523 m hár, bleikur á lit, gróðurlaus að mestu, en grafinn giljum og nokkuð hnúskóttur."

Það var suðvestan átt á fimmtudaginn, 24. júlí og skýjað í Borgarfirði. Vindur var nokkrir metrar á sekúndu í birkiskóginum. Ég Hornfirðingurinn valdi að leggja í ferðina frá bænum Horni. Gekk inn Hornsdal og þaðan er hægt að komast upp á Mófell. Á leiðinni var lítil á, Hornsá og komst ég að því að gönguskórnir mínir halda ekki vatni. Yfir komst ég eftir að hafa fundið gott vað.  Gönguland var gott og er ég var að fara upp brattan á Mófelli hitti ég rjúpu. Hún fór hoppaði á undan mér upp fellið, eina hundrað metra. Ég taldi að hún væri slösuð á væng. Skyndilega flaug hún upp og niður í dalinn.

Þegar komið var upp á brún á Mófelli jókst vindhraðinn. Skessuhornið tignarlega var skýjum hulið en stundum sást móta fyrir bergstálinu. Eftir stutta göngu á brúninni sást í Okið, ljósan blett. Vindurinn jókst stöðugt. Það er stundum talað um að vindhraði aukist með hæð. Vindhraðinn þarna jókst í veldisfalli með hæð! 

Það á svosem ekki að koma á óvart, vindurinn kemur niður 500 metra af brúnum Skarðsheiðar og litlu vestar er Hafnarfjall, þekkt veðravíti. Þar gilda sömu lögmál í suðaustan- og norðaustanáttum.

Gangan frá veginum að Okinu tók 70 minútur í miklum mótvindi. Vegalengdin var 3.2 km. Hæðarhækkun er um 480 metrar. Dýjastallur er undir heiðarhömrunum og er hægt að finna Bikstein. Ég lagði ekki í þá steinaleit í storminum.

Hvað þýðir nafnið Ok?

Stærra Okið er mun frægara enda ber það stutt heimsfrægt orð, OK eða Okay. Í orðabók Menningarsjóðs eru þrjár útgáfur af orðinu ok og á sú síðasta greinilega við.
Ok - ávöl hæð, bunga.

Þetta orð, Ok hefur verið algengt í  Mýra- og Borgarfjarðasýslu, því þriðja Okið er til. Það er fyrir norðan Hítarvatn, austan Geirhnjúks (898 m).  Það vantar í fjallasafn mitt en það má búa til skemmtilega OK-ferð í Borgarfjörð með því að ganga á þrjú fjöll á einum dagi.

Þessi vika var OK hjá mér!

Ok

Fyrir viku var ég staddur í sumarbústað í Borgarfirðinum og við mér blasti tignarlegt Okið sem reis yfir heiðarnar í austri. Það er afarmikil ávöl dyngja eins og Skjaldbreiður, með nálega jöfnun, aðlíðandi halla upp í koll. Þórisjökull lúrði á bakvið Okið en rennilegur suðurendi jökulsins sást vel. Skjaldbreiður var tignarlegur sunnar. Fanntófell gægðist upp á milli fjallana ávölu. Ég hafði gengið á Skjaldbreið á fyrsta ári í Menntaskólanum að Laugarvatni árið 1981. Var sú fjallaferð ógleymanleg.

Árið 1860 ferðuðust hér Þjóðverjar tveir, Preyer og Zirkel. Segja þeir, að samkvæmt íslenzkri þjóðsögu sé Okið og Skjaldbreiður brjóst ungrar risameyjar, sem varð að steini, þegar ættir trölla urðu aldauða í landinu. Ég ákvað því að klára könnun á brjóstum risameyjarinnar með því að ganga á Ok, laugardaginn 19. júlí í glæsilegu veðri.

Lagt var í göngu á Ok frá vörðu á Langahrygg þar sem vegurinn liggur hæst á Kaldadal, í 730 m hæð. Langihryggur er forn jökulalda sem jökullinn á Okinu hefur ýtt upp. Frá þessum stað eru 4,85 km upp á koll fjallsins. Gönguferðin tók einn og háflan klukkutíma og var allan tímann stefnt í NV háfjallið. Á miðri leið, í tæplega þúsund metra hæð var varða og frá henni sást í toppinn.  Það voru skemmtileg skilaboð. Bræðravirki er risspöng og er það tígurlegt kenni á vinstri hönd.

Nokkur móbergsfell standa í hlíðum Oksins umflotin grágrýtishraunum á alla vegu. Helstu eru Fanntófell (901 m) og Lyklafell (845 m) að sunnan. Að vestan er Oköxl, mikill höfði er gengur vestur úr háfjallinu. Sumir ganga þangað. Að norðan er Vinnumannahnjúkur, lítill tindur. 

Norðanvert í fjallinu á gígbarminum er hæsti punktur og þar er varða eða mælingarpunktur sem Landmælingar Íslands hafa komið upp.  Jökullinn á Okinu hefur farið minnkandi ár frá ári og er nú svo komið, að aðeins smájökulfláki er norðan í háfjallinu. Talsverðar jökulöldur og ruðningur neðar í hlíðinni vitna þó um forna frægð. Rauður litur er áberandi í skálunum.

Okið er kulnað eldfjall, sem grágrýtishraun hafa runnið frá, og er stóreflis gígur í hvirfli fjallsins og innan gígrandanna sést mótast fyrir öðrum gíghring. Gígurinn var áður fyrr á kafi í jökli en er nú algerlega jökulvana. Sér móta fyrir vatni í gígnum og rann vinalegur lækur úr öskjunni er grágrýtishraun runnu áður. Munu þetta etv. vera efstu upptök Grímsár í Lundarreykjadal og er hún nú um mundir loðin af laxi.  Ég mældi þvermál gígsins, frá vörðu að læk, 889 metra og hæðarmunur tæpir 50 metrar.

Útsýni er gott, einkum til vesturs. Borgarfjörðurinn liggur opinn fyrir augum fjallgöngumannsins.  Skarðsheiði og út eftir Snæfellsnesi allt til jökuls. Akrafjall tók sig vel út og Esjan endilöng með Móskarðshnjúka í endann. Hvalfell og Þingvallafjöll sáust glöggt og allt til Eyjafjallajökuls í suður.  Nær voru glæsilegu fjöllin, Eiríkjsökull, Geitlandsjökull, Prestahnjúkur og nágranninn Þórisjökull. Skjaldbreiður og vestan hans Tindaskagi.

Í 1.064 metra hæð fundust efstu mörk gróðurs. Mosinn var fulltrúi flórunnar. Hæðarmörkin þar sem mosinn hittir fjallið eru þar sem fjallið mætir himninum.
Rjúpur tvær hreiðruðu um sig hundrað metrum neðar og öðrum hundrað metrum neðar sást berjalyng. Litlu neðar fundust leifar af haglaskotum.

Það var vinalegt að heyra ropið í rjúpunum en eftir að lækurinn hljóðnaði var aðeins flugumferð sem æpti í þögninni. Densilegur Þórisjökull fylgdist álengdar með.

GSM samband furðulegt á toppnum, gat ekki hringt né sent SMS skeyti. Hins vegar gat ég móttekið símtal og leiðbeint fólki um sveitir Borgarfjarðar enda með stórbrotið útsýni og fjörðurnn lá opinn fyrir mér.

 

Varða á Langahrygg á Kaldadal. Á bak við vörðuna sér í toppin á Strút, Eiríksjökul, Hádegisfell nyrðra og syðra, Geitlandsjökul og Presthnjúk. "It is cracy", sögðu erlendir ferðamenn sem komu að vörðnni. Það er hægt að taka undir það. Jónas Hallgrímsson fór um svæðið  og kallaði Presthnjúk Bláfell. Ekki finnst mér það frumlegt nafn hjá skáldinu.

 

   Það sem eftir er af jöklinum á Ok. Það sér í Vinnumannahnúk og Eiríksjökul í austri.

            Gönguleið     Frá vörðu á Langahrygg á Kaldadal í 730 m hæð og stefnt á háfjallið. Halli er jafn uþb. 5-6 gráður. Farið í kringum gíginn.                                              
             Vegalengd   13,4 km en 4,85 km að vörðu
            Göngutími     Um 3 klst fram og til baka
               Landslag    Hlíðarnar eru ekki brattar, frekar aflíðandi, gróðursnautt
                 Hækkun   450 m
            Mesta hæð   1182m
                  Gráðun    B, létt gönguleið, hindrunarlítil
             Tengingar    Oköxl
                      GSM    Samband á toppi. Gekk illa að hringja og senda SMS
                       GPS   N: 64.35.938  W: 20.52.802

Þótti mér betur farið en heima setið. Ok lýkur þar að segja frá Okför.
 

Á Sandfell (341 m) með Útivistarræktinni

Í kvöld gekk ég í lið með Útivistarræktinni og heimsótti Sandfell við Sandskeið. Þetta er lítið fell en nokkuð laglegt og lætur lítið yfir sér. Það hafði ekki fyrr vakið athygli mína á leið til og frá Kópavogi.

Mæting var kl. 18.30 við Toppstöðina í Elliðaárdal, en framtíð hennar er óljós. Hún hafði það hlutverk að framleiða rafmagn þegar álag var sem mest á raforkukerfið. Því hlaut hún þetta lýsandi nafn.  

Ekið var eftir Suðurlandsvegi og beygt inn á veginn til Bláfjalla. Við vegamótin er bílastæði þar sem lagt var af stað í gönguna. Þátttakendur á þessu fallega sumarkvöldi voru um 50. Gönguleiðin er létt en nokkuð löng en hægt er að keyra nær fellinu. Fyrst var gengið að svokölluðum menningarvita, eða réttar sagt Íslandsvita eftir Claudio Parmiggiani, en hann var reistur er Reykjavík var menningarborg Evrópu árið 2000. Ekki hefur hann heldur vakið athygli mína en hann lýsir allan ársins hring.  Síðan var haldið áfram að Sandfelli yfir mosavaxið hraun.  Mér finnst alltaf erfitt að ganga á mosa. Það þarf að vanda sig, annars geta orðið skemmdir og tekur langan tíma fyrir náttúruna að laga þær.   Stefnan var sett á Sandfellsgil og leyndi það vel á sér. Móbergið er ráðandi og þar mátti sjá gamla skessukatla.

 Íslandsvitinn, fjarri byggðu bóli. Skáldskapur og andspyrna verksins felst í fjarverunni.

Eiginlega er SandfeÍll ekki fjall heldur frekar hár hlíðarendi. Frá Bláfjöllum gengur hryggur um fjóra kílómetra til vesturs. Að norðan er hann nokkuð brattur og í honum eru hamrabelti. 

Eftir rúmlega klukkutíma göngu var hópurinn kominn upp á Sandfellið og opnaðist falleg sýn yfir höfuðborgarsvæðið.  Í norðri sáust Þingvallafjöll vel, Kálfstindar, Hrafnabjörg, Skjaldbreiður, Ármannsfell og Botnssúlur með Búrfell í forgrunn. Síðan sást Þórisjökull,  Kjölur, Skálafell, Grímarsfell,  Mosfellsheiði, gyllta Móskarðshnjúka og Esjan endilöng.  Í austri var Hengill og voldugi nágranninn, Vífilsfell. Síðan Bláfjöll. Í suðri sáust Þríhnjúkar, Grindarskörð, Helgafell, Húsfell og Keilir.  Í vestri sást spegilslétt Elliðavatn með höfuðborgina. Einnig sást móta fyrir Snæfellsjökli. Uppi er stór varða og fallegt útsýni yfir Húsfellsbruna, athyglisvert að sjá hvernig hraunið hefur runnið eins og stórfljót frá Bláfjöllum. 

 Nokkrir meðlimir Útivistarræktarinnar á Sandfelli að horfa yfir Húsfellsbruna

Á Sandskeiði var mikið líf. Svifflugvélar tóku sig á loft og settust. Einnig nýttu fallhlífastökkvarar sér veðurblíðuna og flugu hægt niður og lentu fimlega. Við gengum fram á líklegar stríðsminjar við hóla stutt í vestur frá Sandskeiði.  Etv. hefur flugvöllurinn verið hernaðarlega mikilvægur á stríðstímum. Mótorhjólamenn eiga gott æfingasvæði hjá Vífilsfelli og áttu nokkur hjól leið framhjá. Einhverjir hafa farið út af veginum sem liggur í gegnum hraunið en það er nokkuð snortið af umferð. För eftir jeppa sjást víða, etv. eftir bændur í smalamennsku og jafnvel herjeppa.

Í framhaldi af Sandfelli í vestur er lágvaxið fjall, Selfjall. Kemur nafngiftin á óvart, því það er mun minna en meginreglan er sú að fjall sé stærra og hærra en fell. Örnefnin minntu mig á fjöll við Mývatn. Þar er til Sellandafjall, Bláfjall og Sandfell.

Nú mun ég heilsa Sandfelli og Íslandsvitanum á ferð til og frá Kópavogi og segja samferðamönnum, "Þarna fór ég".

Hér er leiðarlýsing á Sandfellið.

            Gönguleið     Frá bílastæði við Bláfjallaafleggjara, framhjá menningarvitanum. Upp Sandfellsgil og

                                    niður fellið vestan milli Sandfells og Selfjalls.

             Vegalengd   10 km

            Göngutími     Um 3 klst fram og til baka

               Landslag    Hlíðarnar eru ekki brattar, frekar aflíðandi

                 Hækkun    200 m

            Mesta hæð    341m

                  Gráðun    B, létt gönguleið, hindrunarlítil

             Tengingar    Selfjall, Íslandsvitinn

                      GSM    Mjög gott samband

                       GPS   N: 64.03.06. W: 75  21.3.27.71

Þótti mér betur farið en heima setið.

Og lýkur þar að segja frá Sandfellsför.

Humar á Humarhátíð

Það var haldið austur á bóginn á fimmtudagskvöld og mætt á Humarhátíð á Hornafirði. Þetta var ágætis fjölskylduskemmtun, frekar fámennt enda kom engin slæm frétt frá firðinum.  Það var mikil samkeppni um hátíðargesti um helgina á landinu og veðurspá ekki hagstæð.

Það er gaman að sjá hversu stórann sess humarinn er að skapa sér á hátíðinni og mikil breyting frá fyrri hátíðum. Vöruþróun á humri er í fullum gangi.  Einnig hefur orðið aukning á listviðburðum og komst maður ekki yfir allar sýningarnar.

Á vefnum horn.is var frétt um að skyndibitastaðurinn Kokkur á Höfn væri farinn að selja sælkerahumarsúpu úr staðbundnu hráefni í gegnum bílalúgu. Við keyptum þennan nýja skyndibita og kom hann vel út. Humarinn var þræddur upp á spjót og hægt að nýta til ýmiss brúks. Rjómabragð var af súpunni í bland við humarseyði.

 Hin rómaða humarloka Ósmanna í Hleininni var einnig smökkuð og lagðist vel í mig enda humarinn einstakt hráefni.  Hafnarbúðin hefur einnig boðið upp á Humarsúpu í brauði og kemur hún vel út.

Sívar Árni og Bestafiskmenn buðu upp á breiða línu af humarréttum. Þar var m.a. boðið upp á nýtt afbrigði af notkun pylsubrauða. Þeir buðu upp á Humarbrauð. Þessi útfærsla kom einna mest á óvart. Bragðmikill biti á góðu verði.

Humarhöfnin,  hefur svo vakið mikla athygli á humarréttum. Það er ekta staður fyrir sælkera. Þar er meira að segja hægt að fá Humarpizzu.

Nýsköpunin í matvælagerð heldur stöðugt áfram í ríki Vatnajökuls og á heimleiðinni var komið við í Árbæ og Jöklaís bragðaður en hann kemur beint úr spenanum á Árbæjarkúm. Kom hann vel út í bragðprófnunum enda úr úrvals hráefni.

Flott auglýsing á túninu í Árbæ á Mýrum. Kýrnar eru rólegar að framleiða uppistöðuefnið í ísinn.

Langbrók

"Þá skal eg nú muna þér kinnhestinn og hirði eg aldrei hvort þú verð þig lengur eða skemur."  Svo mælti Hallgerður Langbrók er Gunnar á Hlíðarenda, eiginmaður hennar bað hana um að gera sér greiða í hremmingum sínum.

Ég varði síðustu helgi í útilegu í tjaldi á tjaldstæði Langbrók í Fljótshlíðinni. Það er varla hægt að kalla tjaldstæði, tjaldstæði í dag, því eintómir húsbílar, tjaldvagnar og fellihýsi voru á túninu. Við "tjaldstæðið" er Kaffi Langbrók sem er notalegt kaffihús í sveitinni fögru þar sem Gunnar snéri aftur.  Meyjarhof eða sólarhof er á tjalsvæðinu og er notað fyrir ferðahópa. Hundar voru ekki bannaðir og var mikið um hunda og ekki urðu þeir til neinna vandræða. Fín aðstaða og mikil afþreying er í boði í Fljósthlíðinni.

Fjallið Þríhyrningur gnæfir yfir Fljótshlíðina og Landeyjar, þó aðeins 667 metra hátt sé. Sást vel lögunin og nafngift fjallsins er augljós. Frá grunnbúðunum sást vel inn Flosadal milli tindanna þriggja. En eftir brunann á Bergþórshvoli héldu brennumenn, með Svínfellinginn Flosa Þórðarson í broddi fylkingar þar fyrir og dvöldu þar í þrjá sólarhringa  þar til þeir sáu að þeim stóð ekki lengur hætta af eftirleitarmönnum. Hvort sem þessi felustaður hafi verið notaður eða ekki, þá má hinn óþekkti höfundur Njálu eiga það að hann hefur valið góðan felustað fyrir söguna. Þríhyrningur togaði í augað alla helgina.

Það var margt brallað í útilegunni. Ari litli er með veiðidellu og fórum við feðgar í veiðiferð í líflausan læk. Ekki veiddist branda. Við fórum í skemmtilegt og fjölskylduvænt spil sem er frá víkingaöld, Kubb heitir það og er einfalt og spennandi. Keyrt var inn Fljótshlíðina en ekki sáust bleikir akrar, hins vegar skörtuðu Eyjafjallajökull, Mýrdalsjökull og Tindfjallajökull sínu fegursta.  Þrumur og eldingar komu á sunnudeginum og vöktu mikla athygli en sólin og skúrir tókust á.

Ari veiðimaður staddur á hofstað með Þríhyrning í bak.

Leggjabrjótur

Hvað er þjóðlegra en að ganga frá Þingvöllum yfir Leggjabrjót í Botnsdal í Hvalfirði.  Ég ákvað að halda upp á Þjóðhátíð á með því að fara þessa leið.

Lagt var af stað frá Þingvöllum kl. 19. í gærkveldi í austan strekkingi. Við vorum því á lensi. Í ferðinni voru 23 garpar, flestir starfsmenn Brimborgar. Auðvitað ferðuðumst við með Brimborgarbílum á Þingvöll.  Gengið var eftir vel varðari leið, 16 km í Stórabotn. Farið var inn Öxarárdal, yfir Leggjabrjót, framhjá Sandvatni og nokkrum Biskupsörnefnum. Komið var niður í fallega Botnsdal og á áfangastað kl. 23.  Vindurinn hélt okkur vel við efnið í kraftgöngunni. Á leiðinni hlupu fjórir hraustir Boot Camp kappar. Það var gaman að fylgja þeim. Þegar í Botn var komið, sáum við að fjölgað hafði í hópum. Kom í ljós að 50 önnur ofurmenni höfðu lagt í sömu för.   Útvistarfólk fór einnig sína árlegu leið en hófu göngu klukkutíma síðar.

Meðalhraði okkar var 4.4 km/klst. Við vorum á hreyfingu í 3 tíma og 35 mínútur. Stopp í 25 mínútur. Mesti hraði sem ég náði var 11,5 km en þá fauk Arsenalhúfa mín af kollinum en ég náði henni að lokum.  Skemmtileg ferð með góðu fólki á þjóðlegum tíma.

Ari litli er þjóðlegur. Við vorum að horfa á Hátíðarhöldin frá Austurvelli í Sjónvarpinu í morgun. Þegar karlakórinn Fóstbræður hóf að syngja þjóðsönginn og hann komst að því hvaða söngur þetta var þá mælti sá stutti íþróttaálfur er hann sá Ólaf Ragnar og Geir H. Haarde.  "Þetta er ekki handboltamenn eða fótboltamenn!".

Brúarsmíði yfir Sultartungnaá

Þeir eru öflugir verkfræðingar Vegagerðarinnar. Þeir gerðu sér lítið fyrir og hlutu alþjóðlega viðurkenningu norræan vegasambandsins fyrir Þjórsárbrúnna og voru hlutskarpari en sjálf Eyrarsundsbrúin.

Ég átti leið upp í Jöklasel í vikunni og sá til brúarsmiða við smíði brúar yfir Sultartungnaá á veginum upp að Jöklaseli við Skálafellsjökul, einn skriðjökla Vatnajökuls. Gamla brúin skemmdist mikið í miklum vatnavöxtum sl. haust. Áætlað er að brúarsmíðinni ljúki í enda mánaðar eða byrjun júlí. Nýja brún verður um 23 metra löng, einbreið og með timburgólfi. Að hluta er hún smíðuð úr brúnni yfir Sæluhúsavötn á Skeiðarársandi en hún var tekin af á síðasta ári.

Nú er stóra spurningin hvort nýja brúin, hönnuð af verðlaunuðum brúarverkfræðingum, standist áhlaup Sultartungnajökuls í framtíðinni en brúarsmiðir eru öfundsverðir af hrjóstrugu og hrikalegu landslaginu.

Vinna við brúarstöpla í fullum gangi. Þeir eru 5-7 metra háir. Hörfandi jökulsporður Sultartungnajökuls gnæfir fyrir ofan en jökullinn teygði sig um aldarmótin 1900 og fram eftir 20. öld niður í Staðardal og hefur skilið eftir sig gróðurlítið far og jökulurðir. Sultartungnaá fossar nú niður um mikið gljúfur, Sultartungnagil, sem áður var jökli hulið, og gefur hún Staðará vott af jökullit.

 

Vegagerðarmenn voru einnig önnum kafnir við að laga fjallveginn, F985,  upp í Jöklasel og fer hann batnandi með hverju árinu en þetta er einn tilkomumesti fjallvegur landsins. Vegalengdin frá vegamótum og upp í skála er 16 km og tekur um hálftíma að þræða hann.   

Heimild:

Árbók Ferðafélags Íslands 1993. Við rætur Vatnajökuls e. Hjörleif Guttormsson. 

Þjórsárbrúin verðlaunuð

Eldlandið

Varð að fara að hlusta á fjallamanninn með hnífinn, Simon Yates í kvöld. Hann sagði frá Eldlandinu, Tierra del Fuego, syðsta landi Suður-Ameríku. Það var uppgötvað af Ferdinand Magellan árið 1520. Því er skipt á milli Chile og Argentínu. Flestir búa austanmeginn í Eldlandinu, Argentínu-meginn en vesturhluti landsins minnir á Grænland. Þó er hlýrra, vindasamara og hornfiskari fjöll. Gróður er mun meiri en á Grænlandi. Minnir einnig á Noreg eða jafnvel Austfirði séð úr 2000 metra hæð. Jöklar eru staðsettir þarna og kelfa í sjó. Frægastur þeirra er Moreno jökullinn. 

Það var athyglisvert að fylgjast með fjallaferðum Simon's og fjölskyldu til Eldlandsins.  Ekki var mikið um átroðning ferðamanna í fjöllum en það á eflaust eftir að aukast í framtíðinni. Syðsti hluti S-Ameríku heitir Cape Horn, hvað annað.

Símon var ekki mikið að eyða tímanum hjá Moreno jöklinum en fann einn af svipaðri fegurð í djúpum firði er hann kleif Mount Iorana 2.300 metra hátt fjall. Veðrið sem fjallgöngumenn fengu var glæsilegt og ótrúlega fallega myndir sem hann sýndi okkur. Kyrrðin og fegurðin "æpti" á okkur í myrkvuðum Ferðafélagssalum.